Żylaki
Zaburzenia żylne lub niewydolność żylna mogą prowadzić do pojawienia się żylaków. Terapia uciskowa jest standardową metodą leczenia żylaków. Zaleca się wizytę u lekarza, szczególnie jeśli żylaki powodują ból, swędzenie lub pieczenie.
Żyły w nogach, które są powiększone, wyraźnie widoczne pod skórą i poskręcane lub wybrzuszone, nazywa się żylakami. Żylaki są zwykle bezbolesne. Czasami mogą boleć, swędzieć lub piec. Jeśli wystąpi jeden z tych objawów, zalecana jest wizyta u lekarza.
Ważne jest, aby jak najszybciej zdiagnozować żylaki. W ten sposób można zapobiec postępowi choroby i uniknąć poważniejszych powikłań.
U prawie 30% światowej populacji rozwijają się żylaki. Ryzyko rozwoju żylaków jest wyższe u kobiet i wzrasta z wiekiem, w przypadku otyłości, braku ćwiczeń, ciąży lub predyspozycji genetycznych.
Żylaki mogą tworzyć się w każdej powierzchownej żyle w ciele. Najczęściej dotyczy to żył w kończynach dolnych (stopa, łydka, udo lub cała noga). Żylaki mogą być bolesne lub, wręcz przeciwnie, całkowicie bezbolesne.
Do możliwych objawów należą: obrzęk kostek i nóg, ciężkość, uczucie pełności, niepokój, zmęczenie, ból, skurcze i swędzenie.
Po długim siedzeniu lub staniu objawy te mogą się nasilać z powodu podwyższonych poziomów krwi i ciśnienia w żyłach dolnej części ciała. Wysokie temperatury mogą nasilać objawy – żylaki mogą sprawiać więcej kłopotu w lecie.
Dlaczego wczesne rozpoznanie żylaków jest ważne?
Wczesne i prawidłowe rozpoznanie żylaków jest niezbędne, aby zapobiec dalszemu pogorszeniu choroby układu żylnego. Nieleczone żylaki mogą negatywnie wpłynąć na jakość życia, powodując dyskomfort i ból, obrzęk nóg i zmiany skórne.
Ponadto żylaki zwiększają ryzyko dalszych poważnych powikłań, takich jak zakrzepowe zapalenie żył (proces zapalny powodujący tworzenie się zakrzepu krwi), zakrzepica żył głębokich (ZŻG), krwawienie z żylaków, owrzodzenie i wiele innych.
Co powoduje żylaki?
W przypadku żylaków wewnętrzne ściany żył są zmienione lub uszkodzone, co powoduje rozszerzanie żył. Zastawki żylne nie zamykają się już prawidłowo, odbywa się przepływ wsteczny krwi w kierunku stóp, w wyniku czego gromadzi się ona w żyłach.
Nagromadzenie krwi powoduje, że żyły się rozciągają lub skręcają, co prowadzi do typowego wyglądu pozwijanych obrzęków i (lub) wybrzuszeń podobnych do węzłów na powierzchni skóry.
Żylaki są nie tylko oznaką starzenia się
Młodsze osoby z predyspozycjami genetycznymi również mogą mieć żylaki. Czynniki ryzyka, takie jak zawód, który wiąże się z długim pozostawaniem w pozycji stojącej lub siedzącej, albo nadwaga mogą dodatkowo prowadzić do rozwoju żylaków. Zazwyczaj żylaki pojawiają się w czasie ciąży ze względu na zmiany hormonalne i wyższe ciśnienie krwi związane z ciążą: u 6 na 10 kobiet pierwsze żylaki rozwijają się podczas ciąży.
Co mogę zrobić z żylakami?
W przypadku zaobserwowania żylaków w nogach należy udać się do lekarza, aby sprawdzić przyczyny, szczególnie jeśli żylaki powodują ból.
Za pomocą ultrasonografii lekarz zobrazuje przepływ krwi i sprawdzi, czy żyły powierzchowne lub układ żył głębokich są objęte chorobą.
Zalecane leczenie żylaków: terapia uciskowa
Terapia uciskowa to proste, niewymagające przyjmowania leków rozwiązanie, dopasowane do większości sylwetek. Medyczny produkt uciskowy to elastyczny materiał tekstylny (skarpeta, pończochy lub rajstopy), który wywiera aktywny nacisk wzdłuż nogi, ułatwiając krążenie żylne i powrót krwi do serca.
Elastyczny materiał pończochy uciskowej, z silniejszym uciskiem w kostce i mniejszym w górnej części nogi, pomaga zrównoważyć brak aktywacji układu pompy mięśniowej wspomagającej żyły. Delikatnie ściska ściany żył, ułatwiając w ten sposób powrotny przepływ krwi w kierunku serca, zmniejszając ciśnienie żylne i poprawiając ogólne krążenie.
Już po pierwszym użyciu można odczuć poprawę: zmniejsza się ból i uczucie ciężkich nóg. Terapia uciskowa ma również na celu zapobieganie powikłaniom.
Inne, inwazyjne metody leczenia
Wstrzyknięcie płynu, pianki lub kleju (np. cyjanoakrylanu) pod kontrolą ultrasonograficzną, które powoduje kurczenie się i zapadanie żył.
Chirurgiczne usunięcie żylaków. Żyły powierzchowne są usuwane przez małe nacięcia (flebektomia przez mikronacięcie); żyły głębokie usuwa się za pomocą wyłuszczenia żył.
Zamykanie żylaków energią cieplną (laserem lub energią o częstotliwości radiowej)
Co może się stać, jeśli żylaki nie są leczone?
Następstwem nieleczonych żylaków mogą być cięższe choroby, takie jak przewlekła niewydolność żylna, która może prowadzić do:
- Obrzęk
Obrzęk tkanek z powodu zwiększonego gromadzenia się płynu pod skórą i w tkance. Obrzęk żylny zwykle występuje w okolicy kostki, ale może rozciągać się na nogę i stopę. - Wyprysk
Reakcja zapalna skóry wywołana zastojem krwi. Najczęściej występuje w pobliżu żylaków, ale można go znaleźć w dowolnym miejscu na nodze. Nieleczony może prowadzić do powstawania pęcherzy, wysięku lub łuszczenia się skóry na nodze. - Pigmentacja
Brązowawe ciemnienie skóry z powodu przeciekania krwinek z żyły do otaczającej tkanki. Zwykle występuje w okolicy kostki, ale może rozciągać się na nogę i stopę. - Lipodermatosclerosis (LDS)
Miejscowe przewlekłe zapalenie skóry i tkanek podudzia. - Zanik biały
Często okrągły, białawy i zmieniony obszar skóry otoczony rozszerzonymi naczyniami włosowatymi. Wyprysk, pigmentacja, LDS i zanik biały są objawami ciężkich przewlekłych zaburzeń żylnych (PZŻ). - Owrzodzenia nóg (otwarte rany na nogach)
Uszkodzenie skóry, najczęściej w okolicy kostki, które nie zalecza się samoistnie. Owrzodzenie nóg jest jednym z najpoważniejszych skutków rozwoju przewlekłej niewydolności żylnej.
Utrzymujące się przewlekłe zaburzenie żylne i żylaki mogą również prowadzić do poważnych działań niepożądanych, takich jak zapalenie żył lub tworzenie się zakrzepów krwi w żyłach (zakrzepica), co może ostatecznie doprowadzić do zatorowości płucnej.